ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE SANAT EĞİTİMİ
%24
228,00 TL
300,00 TL
26,98 TL den başlayan taksitlerle!!
ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE SANAT EĞİTİMİ
EDİTÖR:
Zeynep DERE
Yazarlar
Didar Ezgi ÖZDAĞ
Gökçe SANCAK AYDIN
Hazel ERCAN
Zehra KURŞUN
Zeynep DERE
ÖNSÖZ
Araştırmalar çocukların zihinsel beceri ve davranışlarının beyin gelişimi ile ilgisi olduğunu göstermektedir. Yaratıcılığı, sanatı, duyguları, düşünceleri, belleği ve öğrenmeyi yönlendiren temel organ beyindir. Doğumla birlikte bebeğin beyninde 100 milyar nöron bulunmaktadır. Erken çocukluk yılları beyindeki nöron bağlantılarının gelişimi için kritik yıl-
lardır. Beynin esnekliğinin, yani gelişim kapasitesinin en yüksek olduğu
ilk yıllar, kullanıma bağlı olarak iyi veya kötü sonuçlar meydana getirebi-
lir. Beyin gelişimi erken çocukluk döneminde yaşanan olumlu deneyimler
sayesinde artmakta ya da tam tersi olumsuz deneyimlerle azalabilmektedir. Beyin, sağ ve sol olmak üzere iki ayrı yarıküreden oluşmaktadır. Sol beyin daha çok bilişsel işlerde, algılama, düşünme, düşündüklerini ifade edebilme, anlama, matematiksel yetenekler, mantıklı olma, konuşma becerileri ile ilgili olduğu belirlenmiştir. Sağ beynin ise daha çok yaratıcılık, sanat, duygulanma, duyguları dışa yansıtma, yüzleri tanıma, sözel olmayan iletişimi izleyebilme yetileri ve yaratıcı, sezgisel, sanatsal yeteneklerle ilgili olduğu anlaşılmıştır. Erken çocukluk döneminde yaratıcılık ve sanat çalışmaları ile ilgili deneyimlerin çocukların beyin gelişimine katkıda bulunduğunu söylemek mümkündür. Erken çocukluk döneminde çocuklara zengin yarıcı çevre sağlayabilirse, çocuklar gizli güçlerini ortaya koyma fırsatı bulabilirler. Yaratıcılığın geliştirilmesinde sanat eğitimi programlarının önemli bir yeri bulunmaktadır. Erken çocukluk dönemimde planlanan sanat programları; çocukların yaşantılarına dayalı olmalı, uygulama yapmalarına olanak vermeli, sanat malzemelerinin kullanımını sağlamalı ve çocuğun estetik duyarlığını geliştirebilmelidir. Bu özellikler birbiri ile bağlantılı olmasına rağmen zaman zaman ağırlık birine ya da birkaçına verilebilir. Çocuklar sanatsal çalışmalar yapmaya her zaman hazırdır. Resim, müzik, tiyatro, drama, dans gibi sanat dalları çocuğun yaşantısında oyun olarak kendisini göstermektedir. Sanat, oyunun bir parçası ya da kendisi olarak çocuğun yaşamında hep önemli bir yere sahiptir.
Özgün şekilde hazırlanmış bilimsel olan bu kitapta; erken çocukluk döneminde sanat eğitimi, yaratıcılık, müzik eğitimi, çocuk ve resimleri konuları ele alınmıştır. Ayrıca erken çocukluk döneminde özel eğitime gereksinim duyan çocuklarla yapılabilecek sanat çalışmaları anlatılmıştır.
Erken çocuk döneminde sanat eğitimi bölümünde; çocuğun resim gelişim aşamaları ve üç boyutlu çalışmalar üzerinde durulmuştur. Erken çocukluk döneminde yaratıcılık bölümünde; yaratıcılık, yaratıcılık kuramları, yaratıcı düşünme süreçleri, yaratıcılığı ölçmede kullan araçlar
ve yaratıcılığı ön plana alan bazı yaklaşımlar ele alınarak okul öncesi eğitim programında yer alan tüm etkinliklerle bütünleştirilmiş yaratıcılığı destekleyebilecek etkinlikler geliştirilmiştir. Erken çocukluk döneminde müzik eğitimi bölümünde; çocukların müziksel gelişim aşamaları, erken çocukluk döneminde kullanılan müzik öğretim yöntemleri ve bunlar için
geliştirilmiş etkinlikler sunulmuştur. Çocuk ve resimleri bölümünde çocuk çizimlerinin önemi, gelişimi, çizim kuramları ve çocukların resimlerini anlamak konuları incelenmiştir. Erken çocukluk döneminde özel gereksinimli çocukla sanat çalışmaları bölümünde; özel gereksinimli
çocukların özellikleri, eğitimlerinin yanı sıra özel çocuklarla yapılabilecek resim, müzik, hareket, dans ve drama gibi sanat çalışmaları anlatılmıştır.
Erken çocukluk döneminde sanat çalışmaları ile ilgilenen eğitimci, araştırmacılar ve öğrenciler için faydalı olması umudu ile...
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ...................................................................................................iii
BÖLÜM 1 SANAT EĞİTİMİ
Araştırma Görevlisi Dr. Didar Ezgi ÖZDAĞ / Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi
1. Sanat ve Sanat Eğitimi ..........................................................................3
1.1. Sanat Nedir?.................................................................................3
1.2. Sanat Eğitimi................................................................................5
2. Erken Çocukluk Döneminde Sanat Eğitimi .......................................11
2.1. Çocuk Resminin Gelişim Aşamaları.........................................14
2.1.1.Karalama Dönemi (1,5- 4 yaş)...........................................14
2.2. Üç Boyutlu Düşünelim (Seramik ve Heykel Çalışmaları).........20
2.3. Seramik Çalışmaları....................................................................22
2.3.1. Kil ve Özellikleri ................................................................22
2.3.2. Kille Çalışma Süreci .................................................................24
2.4. Heykel Çalışmaları ......................................................................27
3. Erken Çocukluk Döneminde Sanat Eğitimi ve Yaratıcılık ................29
Sonuç ...................................................................................................31
Kaynakça ...................................................................................................32
Resimler Listesi ..........................................................................................34
BÖLÜM 2. ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE YARATICILIK
Dr. Öğretim Üyesi Zeynep DERE / Ege Üniversitesi İzmir Ödemiş Sağlık Yüksekokulu
2.1. Yaratıcılık.............................................................................................39
2. 2. Yaratıcılık Kuramları .........................................................................40
2. 2. 1. Hümanist Yaratıcı Düşünce Kuramı (Humanistic Theory).......... 41
2. 2. 2. Psikoanalitik Kuram (Psychoanalytic Theory)....................42
2. 2. 3. Oluşturmacı Kuram (Constructivist Theory)......................42
2. 2. 4. Davranışçı Kuram (Behaviorist Theory)..............................43
2. 2. 5. Çağrışımcı Yaratıcı Düşünce Kuramı (Associative Theory).......... 44
2. 2. 6. İma ve Açıklık Kuramı (Implicit and Explicit Theory).........44
2. 2. 7. Yatırım Kuramı (Investment Theory)...................................45
2. 2. 8. Gardner’ın Çoklu Zeka Kuramı (Gardner’s Theory of Multiple
Intelligences).......................................................................................45
2. 2. 9. Gestalt Yaratıcı Düşünce Kuramı (Gestalt Theory)............46
2. 2. 10. Torrance’nin Yaratıcılık Kuramı (Torrance’s Creativity Theory) .................46
Akıcılık (Fluency)........................................................................47
Esneklik (Flexibility)....................................................................47
Orijinallik (Originality)...............................................................48
Zenginleştirme (Elaboration).....................................................49
2. 3. Yaratıcı Düşünme Süreçleri ..............................................................49
2. 4. Okul Öncesi Dönemde Yaratıcılığı Ölçmede Kullanılan Araçlar...........51
2. 4. 1. Torrance Yaratıcı Düşünce Testi (Torrance Tests of Creative ThinkingTCTT)............52
2. 4. 2. Williams Yaratıcılık Değerlendirme Ölçeği (Creativity Assessment Packet) ..........52
2. 4. 3. Eylem ve Hareketlerde Yaratıcı Düşünme Testi (Thinking Creatively in Action and Movement’s Test TCAM)..............................52
2. 4. 4. Okul Öncesi Çocukları İçin Bütünleştirilmiş Yaratıcılık Testi53
2. 4. 5. Yaratıcı Düşünme-Çizim Testi (The Test for Creative ThinkingDrawing Production TCT-DP)........53
2. 4. 6. Yaratıcılık Potansiyelini Değerlendirme Testi (Evaluation of Potantial Creativity- EPoC)........53
2. 5. Okul Öncesi Eğitim’de Yaratıcılığı Ön Plana Alan Bazı Yaklaşımlar......... 54
2. 5. 1. Proje Yaklaşımı (Project Approach).....................................54
2. 5. 2. Reggio Emilia Yaklaşımı (Reggio Emilia Approach)..........54
2. 5. 3. Yaratıcı Oyun Yaklaşımı (Creative-Play Approach) ...........55
Kaynakça ...................................................................................................56
Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılığı Destekleyebilecek Bütünleştirilmiş Etkinlikler Listesi .........61
BÖLÜM 3 ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMDE MÜZİK EĞİTİMİ
Araştırma Görevlisi Hazel ERCAN / Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi
3. 1. Erken Çocukluk Döneminde Müziksel Gelişim Aşamaları ..........224
3. 2. Erken Çocukluk Döneminde Müzik Eğitimi Öğretim Yöntemleri ... 229
3. 2. 1. Carl Orff ve Orff Schulwerk Yaklaşımı.................................229
Çubuklu Çalgılar..........................................................................231
Deri Çalgılar.................................................................................232
Ritim Çalgıları..............................................................................233
3.2.1.1. Erken Çocukluk Döneminde Orff Yöntemi Etkinlikleri..............237
Etkinlik 1.......................................................................................238
Etkinlik 2.......................................................................................239
3. 2. 2. Dalcroze Yöntemi ...................................................................239
"Eurhythmics” (Müzikle Hareket)..............................................242
Kulak Eğitimi (Solfej ve Ritmik Solfej)......................................244
Doğaçlama ....................................................................................246
3. 2. 2. 1. Erken Çocukluk Döneminde Dalcroze Yöntemi Etkinlikleri .......248
Etkinlik 1.......................................................................................248
Etkinlik 2.......................................................................................249
3. 2. 3. Kodály Yöntemi ......................................................................249
Tonik sol-fa (Bağıl Solmizasyon) ...............................................251
Ritim Süresi Heceleri ve Çubuk Notasyon ................................252
El İşaretleri (Fonomimi)..............................................................255
Şarkı ve Ezgiler.............................................................................257
3. 2. 3. 1. Erken Çocukluk Döneminde Kodály Yöntemi Etkinlikleri. 258
3. 2. 4. Suzuki Yöntemi.......................................................................260
3. 2. 4. 1. Erken Çocukluk Döneminde Suzuki Yöntemi Etkinlikleri 263
Etkinlik 1 .............................................................................................264
3. 2. 5. Renklemeli Yöntem ................................................................265
3. 2. 5. 1. Erken Çocukluk Döneminde Renklemeli Yöntem Etkinlikleri267
Etkinlik 1.......................................................................................267
3. 2. 6. Montessori Yöntemi ...............................................................268
3. 2. 7. Carabo-Cone Yöntemi ...........................................................270
Sonuç ...................................................................................................270
Kaynakça ...................................................................................................272
Resimler Listesi ..........................................................................................279
Şekiller Listesi.............................................................................................279
BÖLÜM 4. ÇOCUK VE RESİMLERİ
Dr. Öğretim Üyesi Gökçe SANCAK AYDIN / Yozgat Bozok Üniversitesi Eğitim Fakültesi
1. Çocuk Çizimleri Neden Önemlidir?....................................................283
2. Çocuk Çizimlerinin Gelişimi................................................................286
3. Çocuk Çizim Kuramları........................................................................291
4. Çocuk Çizimlerini Anlamak.................................................................293
4.1 Çizim kullanımlarına örnek: Bir İnsan Çiz ve Kinetik Aile Çizimi Testleri ........297
4.2 Çocuğun Çiziminde Kültürel Etkiler .........................................300
Sonuç ...................................................................................................301
Kaynakça ...................................................................................................302
BÖLÜM 5. ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUKLARLA SANAT ÇALIŞMALARI Öğrt. Gör. Zehra KURŞUN / İstanbul Rumeli Üniversitesi Meslek Yüksekokulu
5.1. Özel Gereksinimli Çocuklar..............................................................310
5.1.1. Rastlanma Sıklığı Yüksek Olan Özel Gereksinimli Çocuklar........310
Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuklar.........................................310
Otizmli Çocuklar........................................................................310
Üstün Zekalı/ Yetenekli Çocuklar ............................................311
Özel Öğrenme Güçlüğü Gösteren Çocuklar...........................311
Duygusal ve Davranışsal Bozukluğu Olan Çocuklar.............311
İletişim ve Dil Yetersizliği Olan Çocuklar...............................311
5.1.2. Rastlanma Sıklığı Düşük Olan Özel Gereksinimli Çocuklar.312
Görme Yetersizliği Olan Çocuklar...........................................312
İşitme Yetersizliği Olan Çocuklar.............................................312
Bedensel Yetersizliği ve Süreğen Hastalığı Olan Çocuklar....312
5. 2. Özel Gereksinimli Çocukların Özellikleri.......................................312
5. 2. 1. Demografik ve Sosyal Özellikler...........................................313
Cinsiyet ........................................................................................313
Etnik ve Kültürel Özellikler.......................................................313
Sosyo-Ekonomik Özellikler ......................................................314
5. 2. 2. Öğrenme Özellikleri..................................................................314
Bilişsel Gelişim............................................................................314
5. 2. 3. Psikolojik Özellikler..................................................................315
Öğrenilmiş Çaresizlik.................................................................315
Benlik Kavramı ...........................................................................316
Kendini Düzenleme ...................................................................316
Denetim Odağı ...........................................................................316
Güdülenme..................................................................................316
Başarısızlık Beklentisi ................................................................316
Yaşam Sorumluluğu Alma.........................................................316
5. 2. 4. Davranış Özellikleri: .............................................................316
Basmakalıp Davranışlar.............................................................317
Uyumsal Davranışlar..................................................................317
5. 3. Özel Gereksinimli Çocukların Eğitimleri .......................................317
5. 4. Özel Gereksinimli Çocuklar ve Sanat Eğitimi ................................319
5. 4. 1. Özel Gereksinimli Çocukların Gelişiminde Sanat Eğitiminin
Faydaları ..............................................................................................321
5. 4. 2. Özel Gereksinimli Çocuklara Sanat Etkinliği Planlanırken
Dikkat Edilecek Noktalar...................................................................324
5. 5. Özel Gereksinimli Çocukların Resimleri ................................329
5. 5. 1. Özel Gereksinimli Çocuklarla Yapılabilecek Resim Etkinliklerine Örnekler ...........332
5. 6. Özel Gereksinimli Çocuklar ve Müzik ............................................335
5. 6. 1. Şarkı Söyleme: ........................................................................336
5. 6. 2. Enstrüman Kullanma: ...........................................................336
5. 6. 3. Müzikli Hareket ve Dans: .....................................................337
5. 6. 4. Özel Gereksinimli Çocuklara Müzik Etkinliği Planlanırken
Dikkat Edilecek Noktalar...................................................................338
5. 6. 5. Özel Gereksinimli Çocuklarla Yapılabilecek Müzik Etkinliklerine Örnekler ...........340
5. 7. Özel Gereksinimli Çocuklar ve Drama ...........................................341
5. 7. 1. Özel Gereksinimli Çocuklarla Drama Çalışmaları Yapılırken Dikkat Edilecek Noktalar...................................................................342
5. 7. 2. Özel Gereksinimli Çocuklarla Yapılabilecek Drama Etkinliklerine Örnekler ..........344
Sonuç ...................................................................................................345
Kaynakça ...................................................................................................347
Resimler Listesi ..........................................................................................353
Şekiller Listesi.............................................................................................353
Tablolar Listesi............................................................................................353
Bu ürüne ilk yorumu siz yapın!